Op 28 maart jl. heeft de Eerst Kamer het Initiatiefwetsvoorstel “beperking wettelijke gemeenschap van goederen” aangenomen. Het huwelijksgoederenrecht zal daardoor ingrijpend veranderen. Deze wijziging is van groot belang voor mensen die in 2018 gaan trouwen. Waarschijnlijk wordt de wijziging namelijk per 1 januari 2018 ingevoerd.
Het klinkt wellicht weinig romantisch, maar het kan geen kwaad u voorafgaande aan het aangaan van het huwelijk te laten adviseren over de het huwelijksvermogensrecht. Wat is de situatie ten aanzien van bezittingen en schulden en wat zijn de gevolgen in het geval van een eventuele scheiding? Dat kan veel ellende voorkomen in het geval het onverhoopt toch mis gaat.
De nieuwe beperkte wettelijke gemeenschap van goederen zal uitsluitend van toepassing zijn op nieuwe huwelijken. Er zullen dus lange tijd twee vermogensrechtelijke werelden naast elkaar bestaan. De groep gehuwden die onder de nieuwe wetgeving vallen zal de eerste jaren relatief klein zijn. Voor de bestaande huwelijken verandert er niets.
De gemeenschap van goederen op dit moment
Op dit moment is het zo dat de gemeenschap van goederen alle goederen en schulden van de echtgenoten omvat. Dus zowel hetgeen bij het aangaan van het huwelijk eigendom was van ieder als ook hetgeen tijdens het huwelijk is verkregen. Er zijn wel wat uitzonderingen (met name erfenissen en schenkingen die onder uitsluiting zijn verkregen), maar de grote lijn is wel dat met het huwelijk alles gemeenschappelijk is geworden.
What’s new: De nieuwe beperkte gemeenschap van goederen
Uitgangspunt van de nieuwe beperkte gemeenschap van goederen is dat alleen het vermogen dat tijdens het huwelijk wordt verworven in de beperkte gemeenschap valt. De bezittingen die de echtgenoten voor het huwelijk al hadden, worden niet meer vanzelf gezamenlijk eigendom. Behalve als die bezittingen al voor het huwelijk gezamenlijk waren verkregen.
Ook erfenissen en schenkingen, met of zonder een eventuele uitsluitingsclausule, vallen straks niet meer van rechtswege in de huwelijksgemeenschap.
Gedachte van de wetgever is dat het recht in overeenstemming wordt gebracht met de maatschappelijke opvattingen. Dat het eigenlijk niet meer van deze tijd wordt geacht dat de bezittingen van en schulden van ieder van de echtgenoten met het aangaan van het huwelijk automatisch gezamenlijk worden.
Op zichzelf is daar natuurlijk zeker iets voor te zeggen, maar het zal er in de praktijk zeker niet gemakkelijker op worden. Zeker niet als mensen vergeten vast te leggen wat zij op het moment van het aangaan van het huwelijk ieder privé bezitten. Wellicht kan een en ander uiteindelijk nog wel uit een aangifte van het huwelijksjaar blijken, maar dat zegt louter iets over geld. En na een lang huwelijk zijn die gegevens op het moment van scheiding vaak al lang niet meer terug te vinden.
Advies is dan ook goed na te gaan of het in specifieke situatie van belang is iets vast te leggen ten aanzien van bezittingen en schulden. En leg dat dan ook goed vast. Dat voorkomt veel discussie op een later moment.
Overigens bestaat natuurlijk ook altijd de mogelijkheid om huwelijksvoorwaarden op te stellen. Als u daarin goed vastlegt wat u beoogt af te spreken, kan ook op die wijze discussie worden voorkomen. Hoewel de praktijk van vandaag de dag juist leert dat in de betreffende huwelijksvoorwaarden lang niet altijd goed opgenomen is wat partijen precies hebben bedoeld. Wees dus altijd alert!!