Als echtscheidingsadvocaat krijg ik vrij vaak te maken met dit soort vraagstukken. Mij valt op dat heel veel mensen ten onrechte in de veronderstelling leven dat een kind van 12 keuzevrijheid heeft. “Als ik 12 ben mag ik zelf kiezen bij wie ik ga wonen” zo hoor ik wel eens roepen. Of: mijn kind is bijna 12, en wil graag bij mij wonen, kunt u dat regelen?
Het is een groot misverstand dat een kind vanaf het bereiken van de leeftijd van 12 een keuze kan maken over waar hij of zij gaat wonen. Waar komt het eigenlijk vandaan? In de wet is geregeld dat kinderen vanaf 12 jaar of ouder door de kinderrechter gehoord worden binnen een echtscheidingsprocedure of een andere procedure waar bijvoorbeeld de verdeling van de zorgtaken over kinderen aan de orde is. Een kind kan zijn of haar zegje doen. Meer staat er niet in de wet. De mening van een kind kan een rol gaan spelen, maar is allerminst doorslaggevend.
Indien een kind in een procedure al aangeeft “liever bij papa te willen wonen” dan is dat een uitlating die zeker betrokken kan worden in de beslissing van een rechter, maar rechters zullen zeer zorgvuldig omgaan met het belang van het kind. Dit belang kan lang niet altijd vereenzelvigd worden met de wil van een kind. De vraag of het in het belang van een kind is om bij een andere ouder te gaan wonen, vergt dieper onderzoek dan alleen het horen van het kind. De vraag is vaak hoe authentiek en consistent is de wil van het kind; wat maakt dat een kind dit zegt?
Wel is het zo dat hoe ouder een kind is, hoe meer gewicht kan worden toegekend aan een duidelijke uiting van het kind om elders te gaan wonen. Een kind van zestien kan wat dat betreft natuurlijk niet vergeleken worden met een twaalfjarige.
Er ligt een belangrijke verantwoordelijkheid bij de ouders zelf om na te gaan wat de achtergrond is van een door een kind geuite wens om te verhuizen. Hoe serieus is dit? Of zegt een kind dit vanuit loyaliteit? In mijn praktijk heb ik vaak gezien dat bij doorvragen boven water komt dat een kind uit loyaliteit bij papa zegt bij hem te willen wonen, maar bij moeder hetzelfde zegt.
Heeft u vragen over dit onderwerp? Aarzel nooit contact op te nemen met ons kantoor!
Marc van Bruggen